اگر تا به حال دقت کرده باشید، متوجه می‌شوید که ستون فقرات همه ما در قسمت گردن، قسمت فوقانی پشت و پایین کمر کمی خمیده و منحنی شکل است. نام لوردوز در حقیقت به منحنی لوردوتیک عادی بدن شما اشاره دارد که کاملا طبیعی است. اما اگر منحنی کمر شما بیش از حد به سمت داخل قوس داشته باشد، به این حالت لوردوز یا همان گودی کمر گفته میشود. در مقاله امروز قصد داریم شما را با علل و راه درمان این بیماری آشنا کنیم. با جیمیتو همراه باشید!
گودی کمر چیست؟
منحنی‌های ستون فقرات ما که به آن یک شکل S مانند می‌دهند، لوردوتیک (گردن و قسمت پایین کمر) و کیفوتیک (قسمت فوقانی پشت) نامیده می‌شوند. این منحنی‌ها به بدن ما کمک می‌کنند تا بتواند این کارها را انجام بدهد.
- شوک‌های وارده بر بدن را خنثی کند.
- وزن سر را تحمل کند.
- سر را در راستای لگن قرار بدهد.
- ساختار بدن را به یک شکل ثابت حفظ کند.
- حرکت کردن و خم شدن را برای بدن ما راحت‌تر کند.
همانطور که در ابتدای مقاله ذکر کردیم، نام لوردوز در حقیقت به منحنی لوردوتیک عادی بدن شما اشاره دارد که کاملا طبیعی است. اما اگر منحنی کمر شما بیش از حد به سمت داخل قوس داشته باشد، به این حالت لوردوز یا همان گودی کمر گفته میشود. گودی کمر می‌تواند کمر و گردن شما را به شدت تحت تأثیر خود قرار بدهد. این حالت حتی می‌تواند منجر به وارد شدن فشار بیش از حد به ستون فقرات شما، و در نتیجه باعث ایجاد درد و ناراحتی برایتان بشود. اگر این بیماری شدید باشد و آن را درمان نکنید، حتی می‌تواند بر توانایی شما در حرکت کردن نیز تأثیر بگذارد.
درمان گودی کمر
درمان گودی کمر بستگی به این دارد که منحنی ستون فقرات شما تا چه حد زیاد شده است و از چه طریقی به این بیماری دچار شده‌اید. اگر زمانی که به سمت جلو خم می‌شوید منحنی قسمت پایین ستون فقرات شما به سمت مع متمایل شود، زیاد جای نگرانی نیست. در این حالت احتمالاً می‌توانید با استفاده از فیزیوتراپی و انجام دادن چند مدل تمرین روزانه وضعیت خود را مدیریت کنید.
اما اگر زمانی که به سمت جلو خم می‌شوید منحنی قسمت پایین ستون فقرات شما حالت خود را همانطور که هست حفظ می‌کند، باید حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
عوامل به وجود آمدن گودی کمر چیست؟
گودی کمر می‌تواند در هر سنی و روی هر فردی اثرات خود را نشان بدهد. شرایط و عوامل خاصی که قادر هستند شدت این بیماری را افزایش بدهند عبارتند از:
اسپوندیلولیستزیس
حالتی در ستون فقرات است که در آن، یکی از مهره‌های قسمت پایینی به سمت استخوانی که در زیر آن قرار دارد متمایل میشود. معمولا می‌توانید این حالت را با کمک تراپی و جراحی برطرف کنید.
آکندروپلازی
آکندروپلازی یکی از رایج‌ترین انواع اختلال قد کوتاهی است.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یک نوع بیماری است که در آن، استخوان‌ها تراکم خود را از دست می‌دهند. در این حالت خطر شکستگی استخوان در فرد مبتلا شده به این بیماری؛ افزایش پیدا می‌کند.
استئوسارکوم
استئوسارکوم یک نوع سرطان استخوان است که معمولا استخوان ساق پا در نزدیکی زانو، استخوان ران پا در نزدیکی زانو، و یا استخوان قسمت بالای بازو که نزدیک شانه قرار دارد را درگیر می‌کند.
چاقی
در حال حاضر، چاقی در کشورهایی از جمله ایالات متحده آمریکا به یک پدیده همه‌گیر تبدیل شده است. متاسفانه افراد چاق نسبت به افراد دیگر، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های خطرناک قرار دارند. بیماری‌هایی از جمله دیابت نوع ۲، ناراحتی‌های قلبی و سرطان.
انواع گودی کمر
اگر این بیماری شدید باشد و آن را درمان نکنید، حتی می‌تواند بر توانایی شما در حرکت کردن نیز تأثیر بگذارد. در ادامه قصد داریم به انواع گودی کمر اشاره کنیم با جیمیتو همراه باشید.
لوردوز در قسمت پایین کمر
لوردوز در بخش پایینی کمر یا مهره‌های ناحیه کمر، رایج‌ترین نوع این بیماری است. راحت‌ترین روش برای تشخیص این نوع از لوردوز این است که روی یک سطح صاف به پشت دراز بکشید. زمانی که در این حالت قرار می‌گیرید، باید بتوانید دست خود را زیر قسمت پایینی کمرتان قرار بدهید و مقدار کمی هم فضای اضافی داشته باشید.
فردی که به بیماری لوردوز مبتلا است، فضای اضافی بسیار زیادی بین سطح صاف و کمر خود خواهد داشت. اگر گودی کمر در این فرد خیلی شدید باشد، زمانی که می‌ایستد کمرش حالت C شکل و خمیده‌ای به خود می‌گیرد و اگر از نمای پهلو به او نگاه کنید، می‌توانید شکم او را به وضوح ببینید که بیرون زده.
لوردوز در قسمت گردن
اگر ستون فقرات سالمی داشته باشید، گردن شما باید شبیه به یک C خیلی باز باشد و قوس آن نیز به سمت پشت گردن متمایل باشد. لوردوز در گردن زمانی به وجود می‌آید که منحنی ستون فقرات فرد در قسمت گردن، شکلی غیر طبیعی داشته باشد.
این حالت می‌تواند چند معنای متفاوت داشته باشد:
- میزان گودی ستون فقرات خیلی زیاد است.
- گودی ستون فقرات در جهت مخالف به وجود آمده است که به اصطلاح به آن لوردوز گردنی بالعکس نیز گفته میشود.
- گودی ستون فقرات به سمت راست متمایل شده است.
- گودی ستون فقرات به سمت چپ متمایل شده است.
علائم گودی کمر چه چیزهایی هستند؟
یکی از رایج‌ترین علائمی که به وجود بیماری لوردوز اشاره می‌کند، درد عضلانی است. زمانی که ستون فقرات شما به شکل غیرعادی‌ای خمیده شده باشد، عضله‌هایتان نیز به جهات متفاوتی کشیده می‌شوند. این مسئله باعث میشود که عضله‌های شما منقبض بشوند و یا دچار گرفتگی عضلانی بشوید. اگر شما به لوردوز گردن مبتلا شده باشید، درد آن به گردن، شانه‌ها و بخش بالایی کمر شما هم سرایت خواهد کرد. در این حالت حتی ممکن است که در حرکت دادن گردن یا قسمت پایینی کمر خود نیز به مشکل بر بخورید. شما می‌توانید با استفاده از روشی که در قسمت‌های بالاتر ذکر کردیم، متوجه بشوید که آیا به گودی کمر مبتلا هستید یا خیر. درصورتی‌که هرکدام از علائم زیر را در بدن خود مشاهده کردید، حتما در اولین فرصت به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:
- بی حسی.
- مورمور شدن و گز گز کردن.
- دردی که مثل شوک الکتریکی باشد.
- کاهش توانایی کنترل ادرار.
- احساس ضعف.
- عدم توانایی در کنترل عضلات.
البته ممکن است که این علائم نشانه‌هایی از یک شرایط جدی تر مثل عصب به دام افتاده» نیز باشند.
گودی کمر در کودکان چگونه است؟
معمولا گودی کمر بدون هیچ دلیل خاصی در دوران کودکی به وجود می‌آید. به این نوع از گودی کمر، گودی کمر خردسالان گفته میشود. این نوع گودی کمر معمولا با بزرگ شدن کودک، آرام آرام از بین می‌رود.
ابتلا به بیماری لوردوز در سنین کودکی، می‌تواند نشان دهنده دررفتگی استخوان لگن کودک شما هم باشد، به خصوص اگر فرزند شما با تصادف کرده و یا از جایی پرت شده باشد.
عوامل دیگری که منجر به بروز گودی کمر در کودکان می‌شوند، معمولا ریشه در مشکلات سیستم عصبی و عضلات آن‌ها دارد. این مسائل به ندرت پیش می‌آیند و عبارتند از:
- فلج مغزی.
- میلومننگوسل: در این حالت نخاع در بین فضاهای خالی بین مهره‌های کمر می‌چسبد و به آنجا گیر می‌کند.
- دیستروفی عضلانی: گروهی از اختلالات ارثی هستند که منجر به ضعف عضلات بدن می‌شوند.
- آتروفی عضلانی نخاعی: یک بیماری ارثی که منجر به بروز حرکات غیر ارادی در فرد میشود.
- آرتروگریبوزیس: مشکلی که در بدو تولد اتفاق می‌افتد و باعث میشود که مفاصل کودک قادر نباشند به اندازه طبیعی حرکت کنند.
گودی کمر در دوران بارداری
تعداد بسیار زیادی از ن باردار در طی دوران حاملگی خود کمر درد را تجربه می‌کنند و علائم نشان دهنده بیماری را از خود بروز می‌دهند. اما بر طبق نتیجه تحقیقات علمی انجام شده توسط هاروارد گیز، گودی کمری که در زمان بارداری ایجاد میشود در حقیقت کاری است که ستون فقرات شما برای تنظیم مرکز گرانش بدنتان انجام می‌دهد. به طور کلی کمر درد در این دوران هم معمولا به دلیل تغییر جریان خون در بدن ایجاد میشود و این درد پس از زایمان از بین خواهد رفت.
گودی کمر چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک متخصص شما برای تشخیص این بیماری در ابتدا سابقه پزشکی شما را خوب بررسی می‌کند، بعد یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، و سپس درباره‌ی علائمی که دارید سوالاتی می‌پرسد تا بتواند مشکل را به طور قطعی در شما تشخیص بدهد. در هنگام انجام دادن معاینه فیزیکی، پزشک از شما درخواست می‌کند که به سمت جلو و پهلو خم شوید، سپس این موارد را در بدن شما بررسی می‌کند:
- انعطاف‌پذیر بودن یا نبودن گودی ستون فقرات شما.
- محدوده حرکت شما.
- در یک ردیف قرار داشتن مهره‌های ستون فقرات شما.
- و وجود هرگونه وضعیت غیر عادی دیگر در بدن شما.
علاوه بر این، احتمالا پزشک شما سوالاتی اینچنین را از شما خواهد پرسید:
- چه زمانی متوجه شدید که گودی کمرتان بیشتر شده است؟
- آیا قوس کمر شما در حال تشدید شدن است؟
- آیا شکل آن تغییر کرده است؟
- چه بخشی از بدن شما درد می‌کند؟
پزشک شما بعد از بررسی علائم و تعیین گزینه‌های احتمالی، چند نوع آزمایش برای شما تجویز می‌کند. آزمایشاتی از جمله بررسی ستون فقرات با استفاده از اشعه X برای دیدن زاویه منحنی لوردوتیکی بدن شما. پزشک شما بر اساس زاویه‌ای که در عکس مشاهده میشود و انطباق دادن آن با اطلاعاتی ازجمله قد، سن و توده بدنی شما، وجود یا عدم وجود گودی کمر را تشخیص می‌دهد.
درمان گودی کمر چگونه است؟
بیشتر افرادی که به بیماری لوردوز مبتلا هستند، نیازی به درمان ندارند؛ مگر اینکه میزان گودی کمر خیلی شدید بشود و برای آن‌ها مشکل ایجاد کند. به بیانی دیگر، درمان گودی کمر وابسته به این است که میزان گودی تا چه حد شدید باشد و آیا علائم دیگری نیز همراه با آن به وجود آمده‌اند یا خیر.
درمانهای پیشنهادی برای بیماری لوردوز عبارتند از:
- درمان دارویی برای کاهش میزان درد و تورم در فرد.
- فیزیوتراپی به شکل مرتب و روزانه برای افزایش قدرت عضلات و گستره حرکت بدن فرد.
- کاهش وزن، برای کمک به وضعیت استقرار بدن فرد.
- استفاده از بریس یا همان قوزبند برای کودکان و نوجوانان.
- جراحی، در مواردی که گودی کمر شدید شده و خطر آسیب رسیدن به عصب‌ها وجود دارد.
- استفاده از مکمل‌های غذایی از جمله ویتامین D
عوارض گودی کمر
خوشبختانه بیماری لوردوز برای سلامت اکثر افراد مبتلا به آن، مشکل مهمی به وجود نمی‌آورد، اما در هر صورت بسیار مهم است که در حفظ سلامتی ستون فقرات خود، که عضو مهمی است و مسئولیت تعداد زیادی از حرکات بدن و انعطاف‌پذیری آن را بر عهده دارد کوشا باشیم. اگر به بیماری لوردوز مبتلا باشید و به دنبال آن درمان آن نروید، ممکن است که در بند مدت دچار مشکلات دردناک و مهمی بشوید. مشکلاتی برای ستون فقرات، کمر، پاها و حتی اعضای داخلی بدن.
پیشگیری از گودی کمر
با اینکه دستورالعمل خاصی برای جلوگیری از ابتلا به گودی کمر وجود ندارد، اما شما می‌توانید با انجام دادن چند ورزش مخصوص حالت بدن خود را خوب حفظ کنید و آن را سالم نگه دارید. این ورزش‌ها عبارتند از:
- بالا و پایین بردن شانه‌ها.
- حرکت دادن گردن به سمت چپ و راست.
- انجام دادن حرکات یوگا ازجمله حالت گربه و پل.
- دراز کشیدن روی زمین و بالا بردن پاها.
- نشستن برو روی توپ ثابت و حرکت دادن لگن.
علاوه بر این‌ها، ایستادن برای یک مدت طولانی (به شکل مرتب) نیز روی میزان انحنای ستون فقرات شما تأثیر می‌گذارد و آن را بیشتر می‌کند. بر طبق نتیجه مطالعات علمی انجام شده در این زمینه، نشستن، می‌تواند به میزان چشم‌گیری مقدار تغییرات ایجاد شده در انحنای قسمت پایینی کمر شما را کاهش بدهد. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که مجبورید به دلیل شغلی که دارید در طول روز برای مدت زیادی بایستید، سعی کنید هر از گاهی یک وقفه ایجاد کنید و بنشینید. علاوه بر این، حتما مطمئن بشوید که پشتی صندلی شما که روی آن می‌نشینید از کمرتان محافظت کند.
چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کنیم؟
اگر زمانی که به جلو خم می‌شوید، قوس ستون فقرات شما خودش را صاف می‌کند (یعنی گودی کمر شما انعطاف‌پذیر است)، نیازی به درمان کردن ندارید. ولی در صورتی که با خم شدن، قوس کمر شما تغییری نکند (یعنی گودی کمر شما انعطاف‌پذیر نیست)، باید حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
علاوه بر این، اگر درد دارید و این درد مانع از انجام دادن کارهای روزمره شما میشود، باید حتما در اولین فرصت به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. مقدار زیادی از انعطاف‌پذیری، حرکت، و فعالیت‌های روزمره بدن ما، به سلامت ستون فقراتمان مرتبط است. یک پزشک متخصص قادر است که برای کنترل کردن این انحنای اضافی چند گزینه درمانی به شما ارائه بدهد. اگر همین الان بیماری لوردوز را درمان کنید، می‌توانید از بروز عوارضی مانند ورم مفاصل و کمر درد مزمن در آینده جلوگیری کنید.
درباره این سایت